Krentenbollenoverleg

Ik had weer geluk afgelopen week: er ontstond een fantastische term voor een hardnekkig verschijnsel in organisaties. Het krentenbollenoverleg.

Voor het idee: van die overleggen waar eigenlijk bijna niemand zin in heeft en vooral nauwelijks het nut van inziet, bijna iedereen met z'n ogen van gaat rollen én bloedje serieus worden genomen. Waar je in veel gevallen - ondanks je grote tegenzin, je huizenhoge werkdruk en het uitgebreide uitwisselen met collega's dat het echt helemaal nergens op slaat - toch een serieuze bijdrage aan levert. En niet eenmalig, maar vaker.

Aanleiding was een reeks krentenbollenoverleggen (meervoud ja). Van de krentenbollencommissie. Die bepaalt of, welke en hoeveel krentenbollen er moeten komen voor de avondvierdaagse. En ik heb het serieus vaker gehoord de afgelopen weken. Dus ik vroeg een groep deelnemers naar hun krentenbollenoverleggen, letterlijk of figuurlijk. Behalve dat dit dus soms een bloedserieus overleg is, kwamen ze direct tot de conclusie dat elke organisatie zo haar eigen krentenbollenoverleggen heeft.

Een nieuwe term voor op mijn lijstje was geboren. En in de pauze werd dit verschijnsel uitgebreid met een krentenbollenoverlegstructuur, met productowner.

Ik heb een speciaal schriftje voor de grappige termen die ik tegenkom in organisaties. Behalve dat ik nou eenmaal erg van taal houd, en dus ook van dit soort woorden, ben ik om een andere reden ook enorm voorstander van dit soort ‘gênante’ termen. Ze doen iets heel belangrijks, als je verandering wilt. Ze zorgen voor brandstof om in beweging te komen. Omdat het emotionele termen zijn die raken. Ze zorgen voor ‘ohhhh jaaaaaa’. Of voor ‘ah neeeej'. Zoals dat krentenbollenoverleg. Of voor 'getver’, bjvoorbeeld voor het duizenddingendoekje, mijn favoriete metafoor voor de stand waar veel HR-adviseurs zich tot hun grote afschuw in bevinden. Vies ja, dat zeker. Nog net iets viezer dan het afvoerputje dat veel stafafdelingen zich voelen.

Het helpt echt, die termen als de ‘kom-er-maar-bij-show’ in organisaties waar iedereen overal over mag meepraten en meedenken en meedoen. Of die ‘zieke-zeehonden-crèche’ voor de afdeling waar mensen geparkeerd worden die gered moeten worden als het ze ergens anders in de organisatie niet lukt, inclusief eigen Lenie ’t Hart als leidinggevende. De 'gastarbeidercultuur' in een organisatie waar mensen in zoveel klankbordgroepen, pilotteams, stuurgroepen en overlegorganen zitten dat het echte werk structureel gedaan wordt door een leger externen.

Ik bedenk ze dus niet zelf hè, deze termen zijn er al in organisaties. Ze komen vaak terloops langs. Waar je niet alleen een beetje buikpijn of ongepast de slappe lach van kunt krijgen - en in mijn geval inspiratie voor een jaar - maar die ook gouden aanwijsstokken zijn voor de organisatiecultuur. En een open deur voor cultuurverandering.

Daarom zit mijn opleiding voor adviseurs bomvol met allerlei hilarische en gênante termen over onbegrijpelijke, hardnekkige fratsen in organisaties. Zodat jij, juist als adviseur, al die gouden aanwijsstokken voor organisatieverandering leert herkennen. Dan kun jij elke organisatie helpen speuren naar de open deur die verstopt zit in die krentenbollenoverleggen. En de oplossing aanwijzen voor die zogenaamde zeehondencrèche (inclusief Lenie) of die gastarbeiderscultuur. En oh ja, voor dat duizenddingendoekje, als die ook voor jou geldt.

Want die oplossing is er. En daar heb jij dan verstand van.
Woest aantrekkelijk word je daar als adviseur van.

De extra opleiding die ik voor augustus had gepland, is alweer vol. Ik heb nog een paar plekken voor november, dus als je snel bent, kun je nog meedoen dit jaar. En anders volgend jaar hè, dat is het voordeel van hardnekkige cultuurdingetjes in organisaties, die blijven nog wel een tijdje ...!

Morgen start de avondvierdaagse, pal bij mij voor de deur. Over inspiratie voor 'dingetjes' gesproken. Ik ga vier avonden in de voortuin op de uitkijk zitten, denk ik. Even kijken of ik behalve krentenbollen nog meer inspiratie kan opdoen ...!