Kerstmutsen-crisis

Sinds kort ben ik lid van een giga popkoor. Met een heuse kerstmutsencrisis vorige week.

Even voor het beeld. Dan kun je die kerstmutsencrisis beter plaatsen. Dit koor heeft bijna 200 leden. Echt groot dus. Met zes stemgroepen. Om dat in goede banen te leiden, zijn er zes stemhoofden. De dirigent communiceert met de stemhoofden, niet met de losse leden.Per stemgroep twee app-groepen: eentje met MP3's en bladmuziek (voor die paar leden die noten kunnen lezen...). In deze app-groep mag je niet kletsen. En eentje waar je wel in mag kletsen maar alleen over zaken die de hele stemgroep aangaan. Dus niet 'Kun jij mij vanavond ophalen Anja?'

Op 15 december traden we twee keer op. Kerstspecial. We zouden natuurlijk heel kersterig Being alone at Christmas zingen, maar ook Shivers en Multicolour en I love myself en Door de wind. Zes-stemmig. Met band. En met gouden kerstmuts was de bedoeling, aangezien de clubkleuren zwart met goud zijn. Een week van tevoren de app van het stemhoofd: "De leverancier van die kerstmutsen laat weten dat de levering vanuit Azië vertraging heeft opgelopen en dat zij pas 16 december kunnen leveren. Een dag na het optreden dus. Wij stemhoofden hebben het hele internet afgespeurd, maar alle betaalbare gouden kerstmutsen komen uit dezelfde fabriek #kerstmutsencrisis. Wij hebben als stemhoofden in overleg met de dirigent besloten om voor hetzelfde geld iets anders gouds aan te schaffen."

En toen kwam het.

Niks.

Ik had mij al voorbereid (of eigenlijk verkneukeld) op een tsunami aan linkjes naar alternatieve kerstmutsen van de Action, stemmen voor iets roods in plaats van goud, misschien dan toch geen muts maar een sjaal, verzoeken om inspraak, of het ook zonder kon en waarom niet iets met licht. En dat gebeurde niet. Bizar.

Diezelfde avond hadden we generale repetitie, met band. Ons stemhoofd kwam binnen met twee enorme dozen van de HEMA. Met het alternatief: 100 gouden-glitter-kerstslingers erin. En zes scharen. Want die slingers moesten doormidden. En verdeeld over alle bijna 200 aanwezigen. In no time gebeurd. En toen gingen we gewoon zingen.

Zijn het nou zulke volgzame braverds in dit koor? Echt niet. Het is een enorm gekakel, niet in de laatste plaats omdat 90% vrouw is. Er is ook voortdurend pfff, tsss en grrr naar andere stemgroepen. Sopranen 1 (te serieus) en alten 2 (te baldadig) zijn geen natuurlijke zangvrienden, zullen we maar zeggen. Was er geen commentaar op die slingers? Tuurlijk wel. Foeilelijk. Kitscherig. En allergische nies-reacties van de ronddwarrelende glitters. Maar de stemhoofden gingen gewoon stoïcijns door met knippen en uitdelen. En de dirigent begon gewoon.

Je kan zeggen: ja zo'n minor detail als een kerstmuts, in een hobby als zingen, daar hoef je ook niet moeilijk over te doen en elkaar over plat te appen. Nou, volgens mij hebben genoeg mensen ervaring met vrij chronisch gedoe in organisaties door zogenaamde details die het ook niet waard zijn, maar ondertussen wel heeeeel veeeeel tijd kosten omdat iedereen er wat van vindt. Om over het aankomende kerstdiner nog maar te zwijgen. Want ondanks goede voornemens doet het formaat van de servetten, de druip van de kaarsen, de (on)duurzaamheid van eetbare glitters in een spuitbus of de herkomst van de stoofperen er toch wel degelijk weer toe, terwijl iedereen het - eigenlijk - details vindt.

Natuurlijk: het helpt enorm dat er in mijn popkoor wordt geappt met een melding - en geen vraag - over die kerstmutsen. Zeker, regels zijn regels en daar wordt op gestuurd (zwart met goud betekent zwart met goud en niet donkerblauw met geel en dus ook geen rood, ook niet met Kerst). Uiteraard: het koor is zo groot dat de dirigent alleen maar praat in stemgroepen (alten 1 beter opletten, sopranen 2 meer tempo graag, tenoren gas erop) en je zingt bij optredens zonder bladmuziek voor je neus dus je moet wel naar de dirigent kijken (en dus de tekst uit je hoofd kennen). En met stip op 1: de dirigent en de stemhoofden zijn doof voor individuele geluiden. Afgelopen week viel het me pas goed op. Gewoon geen reactie op losse, individuele input.

Geniale interventie als je een collectief wilt aansturen: gewoon doof voor individuen. Dat als ruis beschouwen. Laten gaan. En doorrrr.

Het is natuurlijk mijn afwijking dat ik zelfs een koor waar ik juist ter ontspanning zit, nog zie als metafoor voor een goed functionerend collectief. Doe es niet, zou je bijna zeggen. Gelukkig had ik afgelopen week alleen maar kippenvel toen ik met een vergenoegde kop, samen met die enorme hoeveelheid andere zangers die erbij horen, in zwart met goud, met lampjes in mijn haar en een kriebelende kerstslinger om mijn nek, stond te zingen voor een zaal vol mensen. Want ook dat krijg je: kaartverkoop door een koor van bijna 200 man levert een gigantisch publiek op.

Wonderlijk genoegen om deel uit te maken van een collectief. Waar je welkom bent èn los best onbelangrijk. Niemand kent alle tekst, iedereen zingt er soms een beetje naast, het gros kan geen noten lezen, maar het koor zingt. Wij zingen. Ik hoor erbij, ook als ik door een irritante piep-file op de A2 het eerste optreden van de avond mis. En ook lekker: dat er eigenlijk niet naar je geluisterd wordt. Dus je mompelt wat over stom liedje, dat Ubi Sunt Gaudia, en zingt het gewoon. Je pruttelt wat over gouden-glitter-kerstslinger en doet 'm gewoon om je nek. Je tssst't wat over tijdstip en ijzel en file en je komt gewoon. Of niet. Maakt niks uit, het koor zingt toch. Een zeldzaam lekker en rustgevend gevoel, gewoon opgaan in de massa en er los niet zoveel toe doen. Ik zou het je van harte aanbevelen voor 2023 ...

Fijne feestdagen; ik spreek je in het nieuwe jaar!

P..S. Zoek je nog een origineel cadeau voor onder de kerstboom? Mijn nieuwe boek Cultuurdingetje, hè ... is volgens een lezer een "verfrissend en hilarisch no-nonsense boek over cultuurverandering". Dus gauw bestellen, daar maak je goeie sier mee!